تمرین ۴: هر کلمه را در جای مناسب از جدول بنویسید.
کلمات: صِعَاب - صَالِحَات - رَاحِمُونَ - زَوْجَة - جِسْرَيْنِ - تِلْمِيذَتَانِ
جدول شامل: مفرد مؤنث، مثنای مذکر، مثنای مؤنث، جمع مذکر سالم، جمع مؤنث سالم، جمع مکسر
پاسخ و معنی تمرین ۴ درس سوم عربی نهم
هدف این تمرین **مرور و تثبیت قواعد انواع اسم** (مفرد، مثنی، جمع سالم و مکسر) است.
**حل گام به گام (دسته‌بندی کلمات):**
1. **زَوْجَة**: مفرد و مؤنث (به دلیل «ة»).
2. **جِسْرَيْنِ**: مثنی و مذکر (به دلیل «يْنِ»).
3. **تِلْمِيذَتَانِ**: مثنی و مؤنث (به دلیل «تَانِ»).
4. **رَاحِمُونَ**: جمع مذکر سالم (به دلیل «ونَ»).
5. **صَالِحَات**: جمع مؤنث سالم (به دلیل «ات»).
6. **صِعَاب**: جمع مکسر (جمع «صَعْب»).
| **مفرد مؤنث** | **مثنای مذکر** | **مثنای مؤنث** | **جمع مذکر سالم** | **جمع مؤنث سالم** | **جمع مکسر** |
|:---:|:---:|:---:|:---:|:---:|:---:|
| **زَوْجَة** | **جِسْرَيْنِ** | **تِلْمِيذَتَانِ** | **رَاحِمُونَ** | **صَالِحَات** | **صِعَاب** |
**نکته گرامری:** در مثنی و جمع، مطابقت با جنسیت مفرد کلمه اصلی (مذکر یا مؤنث بودن آن) بسیار مهم است. 💡
تمرین ۵: ترجمه کنید؛ سپس فرق جمله خطاب به مذکر را با جمله خطاب به مؤنث توضیح دهید.
1. يَا أَخِي، اِسْمَعْ كَلَامَ مُدَرِّسِنَا.
2. يَا أُخْتِي، اِسْمَعِي كَلَامَ مُدَرِّسَتِنَا.
3. يَا أَيُّهَا التِّلْمِيذُ، اُشْكُرْ رَبَّكَ.
4. يَا أَيَّتُهَا التِّلْمِيذَةُ، اُشْكُرِي رَبَّكِ.
پاسخ و معنی تمرین ۵ درس سوم عربی نهم
هدف این تمرین **درک تفاوت ساختار فعل امر در خطاب به مذکر و مؤنث مفرد** است.
### ترجمه جملات:
1. **يَا أَخِي، اِسْمَعْ كَلَامَ مُدَرِّسِنَا.** $eftarrow$ **ای برادرم، سخن معلممان را بشنو.**
2. **يَا أُخْتِي، اِسْمَعِي كَلَامَ مُدَرِّسَتِنَا.** $eftarrow$ **ای خواهرم، سخن معلممان (زن) را بشنو.**
3. **يَا أَيُّهَا التِّلْمِيذُ، اُشْكُرْ رَبَّكَ.** $eftarrow$ **ای دانش‌آموز (پسر)، پروردگارت را شکر کن.**
4. **يَا أَيَّتُهَا التِّلْمِيذَةُ، اُشْكُرِي رَبَّكِ.** $eftarrow$ **ای دانش‌آموز (دختر)، پروردگارت را شکر کن.**
### فرق خطاب به مذکر و مؤنث در فعل امر:
* **خطاب به مذکر (اِسْمَعْ، اُشْكُرْ):** فعل امر **کوتاه** است و به حرف ساکن ختم می‌شود (فقط حروف مضارع حذف می‌شوند).
* **خطاب به مؤنث (اِسْمَعِي، اُشْكُرِي):** فعل امر با اضافه شدن **«ياء مخاطبه» (ی)** در آخر فعل ساخته می‌شود (که در اصل نون آن حذف شده است).
**نکته کلیدی:** تفاوت در **حرف آخر** فعل امر است. در مذکر **ساکن** است (اِفْعَلْ) و در مؤنث به **«ي»** ختم می‌شود (اِفْعَلِي). 💡
تمرین ۶: گزینه مناسب را انتخاب کنید.
1. ارْحَمْ مَنْ فِي الْأَرْضِ، يَرْحَمْكَ مَنْ فِي السَّمَاءِ. (اِرْحَمْ / أَسْجُدْ)
2. الْمُهَنْدِسُونَ صَنَعُوا ... لِعُبُورِ السَّيَّارَاتِ. (جِسْراً / مَخْزَناً)
3. سَعِيدٌ ... الْمَزْرَعَةَ إِلَى نِصْفَيْنِ بِذَلِكَ النَّهْرِ. (قَسَّمَ / حَسِبَ)
4. عَجَزَ الْمَرِيضُ فَـ ... فِي الْمُسْتَشْفَى. (رَقَدَ / حَفَرَ)
5. ظَلَمْتَ صَدِيقَكَ فَهُوَ ... عَلَيْكَ. (أَحَبُّ / غَضْبَانُ)
6. جَارُنَا يَعْمَلُ فِي ... الْكَرَاسِيِّ. (مَلْعَبِ / مَصْنَعِ)
پاسخ و معنی تمرین ۶ درس سوم عربی نهم
هدف این تمرین **سنجش واژگان درس، فعل امر و تشخیص صفت تفضیلی** است.
**حل گام به گام:**
1. **اِرْحَمْ مَنْ فِي الْأَرْضِ، يَرْحَمْكَ مَنْ فِي السَّمَاءِ.** (به کسی که در زمین است، رحم کن، تا کسی که در آسمان است به تو رحم کند.) $eftarrow$ **اِرْحَمْ** (فعل امر مناسب).
* پاسخ: **اِرْحَمْ**
2. **الْمُهَنْدِسُونَ صَنَعُوا ... لِعُبُورِ السَّيَّارَاتِ.** (مهندسان ... برای عبور ماشین‌ها ساختند.) $eftarrow$ **جِسْراً** (پل).
* پاسخ: **جِسْراً**
3. **سَعِيدٌ ... الْمَزْرَعَةَ إِلَى نِصْفَيْنِ...** (سعید مزرعه را به دو نیم... $eftarrow$ قَسَّمَ: تقسیم کرد).
* پاسخ: **قَسَّمَ**
4. **عَجَزَ الْمَرِيضُ فَـ ... فِي الْمُسْتَشْفَى.** (بیمار ناتوان شد پس ... در بیمارستان $eftarrow$ رَقَدَ: بستری شد).
* پاسخ: **رَقَدَ**
5. **ظَلَمْتَ صَدِيقَكَ فَهُوَ ... عَلَيْكَ.** (به دوستت ستم کردی پس او بر تو **خشمگین** است. $eftarrow$ غَضْبَانُ: صفت).
* پاسخ: **غَضْبَانُ**
6. **جَارُنَا يَعْمَلُ فِي ... الْكَرَاسِيِّ.** (همسایه‌مان در ... صندلی‌ها کار می‌کند $eftarrow$ مَصْنَعِ: کارخانه).
* پاسخ: **مَصْنَعِ** 💡
